صنایع آلمان امیدوارند فرصت‌های بهتری برای فعالیت در ایران پیدا کنند. اما این صنایع هنوز نمی‌توانند روی حمایت مالی بانک‌ها حساب کنند.
به گزارش دویچه وله، “انجمن بانک‌های آلمان” BdB روز دوشنبه (۱۹ ژانویه) اعلام کرد که برای فعالیت‌های مالی با ایران در انتظار بیرون آمدن جزییات دقیق‌تری از آن‌چه در ارتباط با تحریم‌ها از این پس مجاز خواهد بود، هستند. انجمن بانک‌های دولتی آلمان نیز مشابه همین اظهارنظر را کرده است.
موسسات مالی هنوز با احتیاط به ایران نزدیک می‌شوند. دلیل این امر آن است که هنوز همه تحریم‌ها برداشته نشده‌اند و در ارتباط با “تحریم به خاطر حمایت از تروریسم” هم‌چنان تحریم‌ها سرجای خود هستند.
از این گذشته در صورت تخطی ایران از اجرای درست توافق اتمی، ممکن است اقدامات تنبیهی علیه ایران تجدید شود. سخنگوی “انجمن بانک‌های آلمان” در این باره گفته است که معامله با ایران “حتی در صورت برداشتن تحریم‌ها” بدون خطر نیست.
پس از سال‌ها انزوای اقتصادی که معاملات ایران با کشورهای خارجی به حداقل رسیده و بانک‌های این کشور عملا از سیستم بانکی بین‌المللی جدا افتاده بودند، اروپا و آمریکا آخر هفته گذشته اعلام کردند که تحریم‌های خود را برمی‌دارند.
ایران که از نظر جمعیت و وسعت بیستمین کشور جهان شناخته شده است، اکنون با تضمین پای‌بندی به توافق هسته‌ای، می‌تواند مجددا به بازارهای جهانی بازگردد؛ بازار نفت، فرودگاه‌های بین‌المللی و مبادلات تجاری. اما بانک‌ها به سادگی با این جریان همراه نمی‌شوند، زیرا برخی از آنها هزینه سنگینی در گذشته برای این اتهام پرداخته‌اند که تحریم‌های وضع شده علیه ایران را زیر پا گذاشته‌‌اند.
برای نمونه کومرس‌بانک سال گذشته یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون دلار جریمه پرداخت. دویچه بانک که مهم‌ترین حامی مالی صنایع آلمان در خارج از این کشور است، اواخر سال گذشته به پرداخت ۲۶۰ میلیون دلار محکوم شد، ولی هنوز در حال چانه‌زنی است و در برخورد با معامله با ایران به شدت محتاط شده است. یک سخنگوی این بانک نیز گفته است که فعلا از مبادلات مالی با ایران خودداری می‌کند.
همکاری تدریجی توأم با احتیاط
اما این فقط بانک‌های آلمانی نیستند که در برقراری روابط مالی با ایران محتاطانه برخورد می‌کنند، این احتیاط در برخورد بسیاری از بانک‌های دیگر اروپایی هم دیده می‌شود.
بیشترین جریمه را تاکنون بانک فرانسوی “پاری‌با” پرداخته است؛ جریمه‌ای معادل هشت میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار. یکی از مدیران ارشد مالی به “فایننشال تایمز” گفته که ممکن است سال‌ها طول بکشد تا بانک‌های بزرگ اروپا مجددا وارد دادوستد مالی با ایران شوند.
بانک‌های آلمان احتمال می‌دهند که ماه‌ها طول بکشد تا برخی از آنها خود را از چنبر دوری از ایران بیرون بکشند. تا آن‌زمان البته بانک‌های روسی، چینی یا هندی در ایران فعال خواهند شد. در حال حاضر بیشترین نگرانی بانک‌های اروپایی این است که وارد معامله با آن‌دسته از شرکت‌های ایرانی شوند که پشت آنها سپاه پاسداران خوابیده است.
این بانک‌ها به خوبی می‌دانند که این نهاد نظامی در سال‌های گذشته نبض اقتصاد ایران را در دست گرفته است. یکی ازاین موسسات گفته است که برای یک بانک خارجی به سادگی امکان‌پذیر نیست که بداند با چه کسانی سروکار دارد.
صنایع آلمان اما با این بدگمانی بانک‌ها به شدت مخالف‌اند. اولریش آکرمن، مدیر تجارت خارجی اتحادیه صنایع ماشین‌آلات در این زمینه گفته است که بانک‌های آلمان باید تکانی بخورند.
او تاکید کرده است که مهم‌ترین قدم ورود به مجرای پرداخت‌های مالی است زیرا هرکس بخواهد با شرکت‌های ایرانی معامله کند باید هنوز از مسیرهایی این کار را انجام دهد که هم دشوار است و هم گران تمام می‌شود.
اما امیدهایی هم وجود دارد. دولت آلمان روز گذشته خبر داد که در حال بررسی امکان برقراری بیمه هرمس برای حصول اطمینان در صادرات خود است که شرطی مهم برای ضمانت‌های مالی لازم برای بخش صادرات است. دیگر این که در زمانی کوتاه قرار است بانک‌های ایرانی مجددا به شبکه دادوستد مالی دنیا وصل شوند.